Ouderschapsverlof voor twee!

De komst van een jonge telg in de familie zorgt voor veel vreugde. Bij de geboorte hebben werkende moeders recht op op zwangerschaps- en bevallingsverlof en werkende partners op (aanvullend) geboorteverlof opgenomen. En daarna? De mogelijkheid voor beide ouders om ouderschapsverlof op te nemen en vanaf 2 augustus wordt dit deels betaald. 

Wat is ouderschapsverlof?

Ouderschapsverlof is een vorm van verlof die beide werkende ouders kunnen opnemen om meer tijd door te brengen met hun jonge kinderen. De medewerker vraagt minstens 2 maanden van te voren schriftelijk het verlof aan. Als werkgever mag je dit verzoek niet weigeren. Wel mag je – bij zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang – in overleg met de werknemer over hoe en wanneer het ouderschapsverlof wordt opgenomen.

Er gelden de volgende regels rondom ouderschapsverlof.

• Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof;
• De medewerker kan ouderschapsverlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar;
• Voor elk kind heeft de medewerker recht op ouderschapsverlof;
• Bij een tweeling heeft de medewerker twee keer recht op ouderschapsverlof;
• De medewerker kan voor meerdere kinderen tegelijkertijd ouderschapsverlof opnemen;
• De medewerker kan ouderschapsverlof bij de werkgever aanvragen zodra hij of zij in dienst is;
• Ouderschapsverlof kan opgenomen worden voor eigen kinderen, adoptiekinderen of erkende kinderen;
• De medewerker kan ook ouderschapsverlof opnemen voor een pleegkind, stiefkind of aspirant-adoptiekind. Het kind moet dan wel bij de medewerker wonen volgens de basisregistratie personen.

Hoeveel uur ouderschapsverlof mag de medewerker opnemen?

De medewerker heeft recht op 26 maal het aantal werkuren per week aan ouderschapsverlof. De medewerker kan deze uren in één keer of gespreid opnemen.

Gaat de medewerker meer of minder werken tijdens het ouderschapsverlof? Dan verandert ook het restant aan overgebleven uren die de medewerker nog mag opnemen.

Lees in onze helpfile Op hoeveel uur ouderschapsverlof heeft de medewerker recht? hoe je dit herberekent bij een verandering in de werkuren.

Wet betaald ouderschapsverlof

Momenteel is deze vorm van verlof onbetaald. Medewerkers die ouderschapsverlof opnemen krijgen dus geen salaris doorbetaald, en bouwen over deze uren geen verlof op. Uiteraard kunnen CAO of arbeidsvoorwaarden hierover afwijken.

Echter komt daar dit jaar nog verandering in want vanaf 2 augustus 2022 treedt de Wet Betaald Ouderschapsverlof (WBO) in werking. De wetswijziging die de betaald ouderschapsverlof mogelijk maakt, volgt op een Europese Richtlijn die voorschrijft dat alle lidstaten twee maanden betaald ouderschapsverlof beschikbaar moeten maken. In Nederland houdt dit in dat 9 van de 26 weken betaald ouderschapsverlof wordt middels een uitkering vanuit het UWV.

Neemt de medewerker daarna het onbetaalde ouderschapsverlof op? Dan heeft deze geen recht meer op doorbetaling van het salaris tenzij CAO of arbeidsvoorwaarden hiervan afwijken.

De uitkering voor betaald ouderschapsverlof  vanuit het UWV bedraagt 70% van het SV-dagloon van de medewerker (tot maximaal 70% van het maximum SV-dagloon: €228,76 – januari 2022). Vanuit de CAO kan bepaald worden dat het ouderschapsverlof tot 100% aangevuld moet worden. Deze kosten zijn dan voor de werkgever. De uitkering blijft gemaximaliseerd op 70%.

Het doel van het betaald ouderschapsverlof is om gezinnen meer tijd te geven om te wennen aan den nieuwe situatie en om ouders in staat te stellen om samen bewuste keuzes te maken over de verdeling van werken en zorgen. Tijdens het ouderschapsverlof mag je als werkgever de arbeidsverhouding niet aanpassen. De medewerker behoudt dus de functie en alle rechten die hij of zij had vóór het verlof.

Wanneer mag een werknemer betaald ouderschapsverlof opnemen?

Er zitten wel wat voorwaarden aan voordat de medewerker aanspraak heeft op het betaald ouderschapsverlof:

• Het volledige ouderschapsverlof is nog niet opgenomen; de medewerker heeft minimaal 1 week onbetaald ouderschapsverlof over;
• De medewerker heeft vanaf 2 augustus minimaal 1x het aantal werkuren per week betaald ouderschapsverlof opgenomen;
• Het betaald ouderschapsverlof wordt opgenomen in het eerste levensjaar van het kindje, of binnen 1 jaar na adoptie of pleegplaatsing wanneer het gaat om een kind jonger dan 8 jaar.

Hebben jouw werknemers kinderen die geboren zijn voor de invoering van het betaald ouderschapsverlof? Ook dan kunnen ze aanspraak maken op het betaald ouderschapsverlof, mits het kindje jonger dan 1 jaar is en het volledige recht (van 26 maal de arbeidsduur per week) aan ouderschapsverlof nog niet is opgenomen (minimaal 1 week over).

Voorbeeld: 
Een medewerker heeft op 2 augustus 2022 (ingangsdatum WBO) een kind van 8 maanden oud. De medewerker heeft reeds al 20 weken ouderschapsverlof (onbetaald) opgenomen. De medewerker heeft nog 4 maanden (tot het eerste levensjaar) om 6 weken betaald ouderschapsverlof op te nemen.

Adoptie of pleegkinderen?

Ook voor geadopteerde of pleegkinderen kunnen medewerkers WBO aanvragen. Het gaat dan in totaal om 9 weken in het eerste jaar na de adoptie of plaatsing wanneer het gaat om een kind jonger dan 8 jaar.

Uitkering uit het UWV

Wanneer een medewerker hieraan voldoet, en er is minimaal 1 werkweek aan betaald ouderschapsverlof opgenomen dan kan er door de werkgever aanvraag gedaan worden bij het UWV. Dit kan vanaf 9 augustus 2022. De aanvraag voor de uitkering wordt dus pas gedaan nadat het betaald ouderschapsverlof is opgenomen. Het UWV keert dan het aantal opgenomen weken uit. De werkgever kan in totaal 3 betaalverzoeken doen tot uitbetaling van de uitkering. De aanvraag is gelijk ook het eerste betaalverzoek.

Kun je ouderschapsverlof onderbreken of stopzetten?

Een medewerker kan niet zomaar het ouderschapsverlof onderbreken of stopzetten wanneer dit verlof loopt. Dit kan wel wanneer de medewerker zwangerschaps-, bevallings-, adoptie, of pleegzorgverlof gaat opnemen, of wanneer er sprake is van een onvoorziene omstandigheid tijdens het ouderschapsverlof van de werknemer.

In het laatste geval kun je denken aan situaties waar bijvoorbeeld het gezinsinkomen sterk daalt:

• De partner van de medewerker wordt werkloos;
• (Langdurige) ziekte van de medewerker zelf;
• Extra kosten waarvoor de medewerker meer inkomen nodig heeft, bijvoorbeeld door een verhuizing;
• Of er komt een plaats vrij voor het kind op de kinderopvang.

De medewerker moet een schriftelijk verzoek indienen om het ouderschapsverlof te onderbreken of stop te zetten. Als werkgever moet je hier binnen 4 weken op reageren. Tot deze tijd loopt het ouderschapsverlof door. Indien er sprake is van zwangerschaps-, bevallings-, adoptie, of pleegzorgverlof, mag je het verzoek tot onderbreken of stopzetten niet weigeren. Indien het om een onvoorziene situatie gaat, kan de werkgever het verzoek tot stopzetten enkel weigeren wanneer er sprake is van zwaarwegend bedrijfsbelang.

Ouderschapverlof in combinatie met zwangerschapsverlof

Het ouderschapsverlof hoeft niet stopgezet te worden tijdens de zwangerschap, dit gebeurt alleen wanneer de medewerker het ouderschapsverlof stopt of onderbreekt. Het opnemen van ouderschapsverlof heeft geen invloed op de hoogte uitkering van het zwangerschapsverlof.

Ouderschapsverlof in Humanwave

Wil je weten hoe je ouderschapsverlof in Humanwave kunt verwerken? Je leest het in onze helpfile: Hoe stel ik ouderschapsverlof in bij een medewerker?

In september zullen wij webinars organiseren waarin de Wet betaald ouderschapsverlof centraal zal staan. Houd onze webinar kalender dus goed in de gaten.